Een van de leukste landen in Midden-Amerika om met je gezin te bezoeken is Guatemala. Waarom? Je vindt er veel variatie in één land: actieve vulkanen, een traditionele Maya-bevolking, oude Maya tempels, wildlife in de jungle, koloniale steden en relaxte plekken aan meer en kust. Niet te toeristisch, maar wel genoeg faciliteiten om reizen met kinderen en tieners leuk te maken.
In een ver verleden, vóór de kinderen, was ik al eens eerder in een Guatemala en Midden-Amerika tijdens een lange reis. De eerste vier weken bracht ik destijds door in Antigua Guatemala, waar ik een poging deed om Spaans te leren. Nu ging ik terug met mijn inmiddels (bijna) volwassen kinderen. Om nog wat meer van het strand te kunnen genieten combineerden we het met Belize. Een reis waar iedereen blij van werd!
Wij hadden onze reis opgebouwd in 3 delen: het hoogland tussen de vulkanen, de jungle met de oude Maya-tempels en de Caribische stranden bij Belize en Guatemala. We zagen en deden veel, trokken van plek naar plek en toch voelde de hele reis relaxt en ontspannen. Het bleek de ideale reis voor ons gezin, omdat we vette activiteiten (de woorden van mijn kinderen), zoals een tweedaagse trekking naar een actieve vulkaan, combineerden met plekken waar we lekker konden relaxen. Een blauwe zee, palmbomen en witte stranden ter afwisseling van alle avonturen maakt de meeste tieners wel blij. In ieder geval die van mij.
Antigua Guatemala – misschien wel de allermooiste koloniale stad van Midden-Amerika
Antigua Guatemala is zo’n plek waar het heerlijk is. De voormalige hoofdstad, die eeuwenlang verlaten was, is na de grote aardbeving van 1976 opnieuw in gebruik genomen en opgeknapt. Het resultaat? Vrolijk gekleurde koloniale huizen in straten met ouderwetse kinderkopjes, het typische en levendig ‘Parque Central’ met een kathedraal, gezellige barretjes en restaurants, een vriendelijke bevolking en een goede mix van toeristen en ‘locals’.
Antigua Guatemala is een fijne plek om een paar dagen door te brengen. Het is geen wereldstad waar je dagen gevuld zijn met het afstrepen van alle ‘must-sees’, maar juist een leuke plek om gewoon rond te wandelen. Het is er klein en overzichtelijk. Natuurlijk zijn er wel een paar dingen die je niet mag overslaan. Lees hier mijn tips voor Antigua Guatemala.

Wij verbleven aan het begin en eind van onze reis in Antigua en beklommen o.a. een vulkaan. Er zijn verschillende tours die je kunt doen, dus kies er vooral één die bij jouw gezin past. Pacaya en Acatenango zijn de meest populaire opties. Wij boekten een tweedaagse trip naar Acatenango en dat bleek een van de hoogtepunten van onze reis.
Guatemala – land van indrukwekkende (actieve) vulkanen die je ook kunt beklimmen
In Guatemala heb je maar liefst 37 vulkanen, waarvan er 3 continue actief zijn. Antigua is omringd door 3 vulkanen: Agua (die zie je door de beroemde gele poort), Fuego (die op dit moment heel actief is) en Acatenango (die je kunt beklimmen om heel dicht bij Fuego te kunnen komen). Maar er zijn er meer. Op zo’n 1,5 uur rijden kun je een trekking maken op de (ook actieve) vulkaan Pacaya. Dit deed ik tijdens mijn vorige reis al eens, dus nu kiezen we voor de wat zwaardere tocht naar Acatenango. Een bijzondere ervaring om zó dicht bij Fuego te zijn dat je het gerommel en de knal bij de zwaardere erupties kunt horen. We hoopten de lava te kunnen zien, maar helaas was het in de avond zo bewolkt dat deze voor ons onzichtbaar bleef. Maar ook dan is de ervaring nog indrukwekkend en zeker de moeite waard! Klik voor meer informatie over deze mooie tocht.


Rond Lago Atitlan heb je ook zicht op 3 vulkanen: Atitlan, Toliman en San Pedro. Alleen al hierom is het meer een van de mooiste plekken in Guatemala om te bezoeken en maakt eigenlijk iedere toerist in het land hier wel een stop. Het is daarmee misschien wel de meest toeristische plek van het land, maar ook wel echt onmisbaar in je reis.
Lago Atitlan – zwemmen, kajakken, wandelen en de verschillende dorpen ontdekken
Niet alleen de vulkanen maken Lago Atitlan bijzonder, ook de sfeer is uniek. Rondom het meer liggen traditionele dorpen waar de oorspronkelijke Maya-bevolking nog volgens oude tradities leeft. Veel van deze dorpen zijn alleen via het water, met de watertaxi, bereikbaar. En hoewel die watertaxi’s de hele dag af en aan varen en goedkoop zijn, kun je in de dorpen nog steeds mensen tegenkomen die hun dorp nog nooit uit zijn geweest. Dit geldt overigens vooral voor de meer traditionele dorpen, zoals Santa Cruz, waar het dorp zelf wat hoger op de heuvel ligt en de toeristenfaciliteiten zich aan het meer zelf bevinden. Wij verblijven in Santiago Atitlan, een van de meest authentieke dorpen, maar in mijn ogen toch wel heel toeristisch.

Maximon
Heel bijzonder in Santiago is een bezoek aan Maximon. Deze ‘heilige’ (een houten pop, versierd met sjaaltjes en een brandende sigaar of sigaret in zijn mond) staat ieder jaar in een ander huis. Het is even zoeken, maar met wat rondvragen kom je er wel. Als buitenlander ‘offer’ je een klein bedrag aan de verzorger van Maximon en wat extra’s om foto’s te mogen maken. Een bizarre, traditionele ervaring. Toen wij er waren was er net een soort ceremonie aan de gang met een mayavrouw. Heel bijzonder.
We verblijven in een hotel met zwembad en genieten van een paar ontspannen dagen waar we bijkomen van onze, toch best pittige, vulkaantrekking. Met de watertaxi gaan we naar San Marcos, het ‘hippiedorp’, waarvandaan je een mooi en weer totaal ander uitzicht op het meer hebt. De laatste nacht verblijven we in Panajachel zodat we in de ochtend op tijd kunnen vertrekken naar de luchthaven van Guatemala. Hiervandaan reizen we door naar Flores om de Maya tempels te bezoeken. Panajachel is de plek waar alle bussen aankomen en de watertaxi’s vertrekken. Het is druk en toeristisch en niet de gezelligste plek. Maar vanaf hier heb je wel weer een heel ander uitzicht over het meer en word je met een beetje geluk op een mooie zonsondergang getrakteerd.
Tikal – indrukwekkende stad van de oude Maya’s
Vanuit Guatemala Stad nemen we het vliegtuig naar Flores. Onze eerste stop is in Tikal. Vanuit onze lodge in de jungle loop je zo het beroemde Maya compex op. Dat is wel fijn, want we starten de dag al vroeg (04.00 uur) om de zonsopgang vanaf de hoogste tempel te kunnen bekijken. Met een zaklamp en voldoende muggenspray op vertrekken we in het donker. Bizar om hier te lopen en niets te zien. Wel horen we om ons heen volop brulapen.
Terwijl het heel langzaam al wel een beetje licht begint te worden beklimmen we de trappen van de tempel. Eenmaal boven is het wachten tot de zon opkomt om vervolgens te constateren dat het mistig is en er helemaal niets te zien is. Geen zon, geen gekleurde hemel en ook geen tempels die boven de boomtoppen uitsteken. Jammer maar helaas. Het bleef toch bijzonder om op deze plek de dag te beginnen. We gaan weer terug naar het hotel om te ontbijten.

Tikal overdag
Na het ontbijt gaan we opnieuw Tikal in. Nu kunnen we ook daadwerkelijk iets zien. Het blijft indrukwekkend om de hoge tempels te zien die boven de bomen uitsteken en de verhalen te horen over de oude Maya’s, die al zo lang terug zo ontzettend veel kennis hadden. Bizar ook om te weten dat nog geen 15% van de bouwwerken in Tikal zijn ‘ontdekt’. De vele begroeide heuvels herbergen nog heel veel meer tempels, huizen en andere gebouwen. De grote discussie tussen de geleerden is nu wat waardevoller is: oude ruïnes opgraven en wellicht herstellen of de natuur haar gang laten gaan? De tussenoplossing is in mijn ogen wel prima, maar daar is natuurlijk niet iedere wetenschapper het mee eens.


Isla de Flores – relaxte sfeer aan het meer
Nadat we Tikal opnieuw bezocht hebben rijden we naar Isla de Flores. Het eiland Flores was ooit het woongebied van de Maya, daarna van de Spaanse kolonisten en nu vooral van toeristen. Verwacht geen hoogbouw en massatoerisme, maar wel kleinschalige hostels, guesthouses en restaurantjes. Wij verblijven in een fijn hotel met mooie rooftop en zelfs een klein zwembad. Hier hebben we een extra rustdag. We verkennen het eiland, maken een boottochtje om wat ‘highlights’ in de omgeving te bekijken (leuk, maar verwacht daar niet te veel van) en bezoeken het uitkijkpunt waar we het eiland van Flores kunnen zien liggen. In de avond genieten we van een indrukwekkende zonsondergang. De volgende dag splitsen we op: de meiden willen zwemmen, de andere helft van het gezin gaat naar Yaxha, een andere oude Mayastad die goed toegankelijk is.
Mayacomplex Yaxha – klein, uniek en heel veel apen
Yaxha is minder druk bezocht dan Tikal. Sterker nog: onze groep is de enige in het hele complex. We starten met een boottocht naar een eiland in het Yaxhameer waar een kleine Mayatempel te zien is. Leuk, maar ook wel misbaar. Weer terug aan land lopen we langs verschillende piramides. In Yaxha is nog minder blootgelegd dan bij Tikal (zo’n 10%). Een aantal piramides kun je nog via de oude stenen treden beklimmen, wat toch wel wat avontuurlijk is dan alleen via een nieuwe houten trap naar boven te komen.
Behalve de tempels zien we vooral ook veel apen: niet alleen de brulapen, maar ook de spider monkeys zijn volop aanwezig. Zeker vanaf de hoge toppen van de piramides, waar je dicht bij de boomtoppen zit, zijn de apen heel dichtbij en goed te zien.
Aan het eind van de dag beklimmen we onze laatste tempels, om de zonsondergang over het meer te kunnen zien. Helaas is het een andere dag dan gisteren: het wolkendek maakt dat de zon stiekem ondergaat en we niets van mooie gekleurde luchten te zien krijgen. Tja, helaas, kan gebeuren. Het blijft een mooie tocht.

Livingston – Caribisch Guatemala
Via Caye Caulker en Placencia in Belize reizen we door naar Livingston, aan het kleine stukje aan de Caribische kust dat bij Guatemala hoort. De sfeer hier is weer heel anders. Tropisch, vrolijk en een andere samenstelling van mensen. Behalve de Maya’s, ladino’s en mestizos (gemengd Maya en Spaans/Europees) heb je hier een grote groep Garifuna (een bevolkingsgroep van voormalig tot slaaf gemaakten vermengd met Caribische Indianen die hier vanuit Caribische eilanden terecht zijn gekomen). De hele dag hoor je muziek en gezelligheid. Livingston ligt een beetje buiten de gebaande paden en het is hier ook wel wat minder toeristisch. Luxe hotels vind je er niet en er zijn bijvoorbeeld ook aanmerkelijk meer ‘gewone’ winkels dan souvenirshops en lokale i.p.v. toeristenrestaurants.
Las siete altares
Heel lang hoef je niet in Livingston te blijven, maar een bezoek aan las siete altares (de zeven watervallen) is zeker de moeite waard. We hebben het geluk dat het in binnenland in de dagen voordat we er zijn veel heeft geregend en dat er veel water stroomt. Doordat het ook zonnig is zien de verfrissende poelen onder de watervallen er mooi (groen water) en uitnodigend uit voor een verkoelende duik. Zorg wel voor goede waterschoenen, want uit eigen ervaring weet ik inmiddels dat het geen pretje is hier op blote voeten te lopen.
Er zijn twee manieren om bij Las siete Altares te komen. De gemakkelijkste en snelste manier is met de boot. Deze boottocht wordt dan meestal gecombineerd met een stop bij Playa Blanca. Wij hebben gekozen voor de wandeling over het strand. Met een tuktuk kun je je laten afzetten bij de hangbrug en vanaf daar is het zo’n 45 minuten lopen langs een soms Caribisch maar meestal iets minder idyllisch strand waar de vissersboten hun vangst binnenhalen. Het geeft wel een inkijkje in het normale leven rondom dit unieke stadje. Realiseer je wel dat er ook dode vissen op het strand achterblijven en aangespoeld plastic niet wordt opgeruimd.
Het grootste voordeel van deze wandeling vond ik dat je niet aan tijd bent gebonden en we dus, nadat alle andere toeristen vertrokken waren in hun bootjes, de watervallen voor ons alleen hadden.
Playa Blanca
Wij hebben, omdat we vanuit Belize kwamen, het bezoek aan het strand ‘Playa Blanca’ overgeslagen. Als je alleen in Guatemala op reis bent is het zeker wel leuk om een paar uur van een Caribisch wit strand te genieten. Dit strand is commercieel, je betaalt entree, maar wordt bijvoorbeeld wel schoon gehouden. Het is daarom een fijnere plek om te zwemmen en van het strand te genieten dat het openbare strand.
Met de boot naar Rio Dulce
Wat Livingston vooral ook leuk maakt is de boottocht van/naar Rio Dulce. Vooral het stuk bij Livingston, waar de rivier smaller is en je aan beide zijden hoge, begroeide kliffen hebt, is prachtig. Onderweg passeer je o.a. kleine vissersdorpjes en mangroven.

Weer terug naar Antigua
Vanuit Rio Dulce, waar we een nachtje verblijven in een lodge met haven aan het meer, gaan we weer terug naar Antigua. Een rit van zo’n 6 uur, die door het drukke verkeer rond Guatemala Stad helaas wat langer duurt. We hebben hier nog een volle dag om souvenirs in te slaan, lekker te eten en nog een laatste keer door de koloniale straten te slenteren. Het is zondag en veel drukker dan eerder. Dit is de dag waar alle inwoners naar de parken trekken om bekenden te ontmoeten. Overal in het park staan eetstalletjes en de sfeer is gemoedelijk. Een mooie afsluiting van de reis!
Met je kinderen of tieners op reis naar Guatemala
Guatemala is heel goed te bereizen. Hoewel het niet mega-toeristisch is, is de infrastructuur er goed en kun je veel doen en ondernemen. Je kunt er zelfs ook prima met het openbaar vervoer reizen. Niet voor niets is het land populair bij backpackers. Voor avontuurlijke gezinnen met sportieve en actieve kinderen is er voldoende te doen. Ook met tieners is het een ideale bestemming., vooral als je het combineert met Belize. Voor de meeste tieners is de afwisseling van het avontuurlijk Guatemala en de Caribische stranden aantrekkelijk. De variatie en de vele bijzondere dingen die je ziet en mee kunt ervaren maken het zeker een reis om nog regelmatig aan terug te denken.

Reizen tijdens onze zomervakantie?
Onze kinderen hebben vakantie in de zomer, maar is dat wel een goede periode om je vakantie naar Guatemala te plannen? Onze zomervakantie is het begin van het regenseizoen in Guatemala en de start van het lokale laagseizoen. Zeker in juli is het echter nog prima reizen. Ja, wij hadden regelmatig een regenbui (vooral aan het eind van de middag/nacht), maar we hadden geen verregende dagen. Wel hadden we zo af en toe pech als we een zonsop- of ondergang wilden zien. Geen regen, maar wel mist of niet het mooie uitzicht waar we op hoopten. Maar dat kun je ook anders treffen, want op andere dagen was de zonsondergang bijvoorbeeld wel weer fantastisch. Wolken maken de zonsondergang vaak juist extra mooi en intens!
Tip: als je 2 weken meivakantie hebt is dit ook een goed moment om je gezinsvakantie naar Guatemala te plannen!
Wat hebben wij overgeslagen tijdens onze reis?
Wij hebben onze reis redelijk rustig gehouden, maar eerder ben ik bijvoorbeeld aan de ‘andere’ kust geweest. Dit is nog wat primitiever. Vroeger was er echt helemaal niets, maar nu heb je wat surfmogelijkheden op de zwarte zandstranden.
Ook meer buiten de gebaande paden is bijvoorbeeld Quetzaltenango. Leuk als je tijd zat hebt, maar het voegt niet heel toe aan je reis. Wel een aanrader is de markt bij Chichicastenango (afgekort tot Chichi). Niet alleen de enorme markt is leuk. Het was vooral de lokale kerk waar je zo heel duidelijk kon zien hoe de oude Mayatraditiies zich hebben vermengd met het katholieke geloof dat de Spanjaarden meebrachten (en opdrongen) die destijds veel indruk op mij maakten.
Een andere highlight die niet goed in onze route paste is Chemuc Champay. Dit is een grotere versie van las siete altares die je vanuit Livingston kunt bezoeken. Vooral indrukwekkend als er voldoende regen is gevallen en de zon schijnt. Maar je moet er wel 2 lange reisdagen voor over hebben om er te komen.
Enthousiast geworden? Reis in mijn voetsporen!
Denk je dat een reis naar Guatemala (eventueel in combinatie met Belize) ook iets voor jullie kan zijn? Ik kan je op verschillende manieren helpen. Neem vooral contact met me op om te kijken wat ik voor jullie kan betekenen bij het uitwerken van jullie plannen!