R

Reizen na corona – bewust en verantwoord reizen wordt ‘gewoon’

Het onmogelijke werd werkelijkheid: de hele wereld stond even stil. Nooit eerder is het voorgekomen dat nagenoeg alle landen van de wereld de landsgrenzen niet of slechts beperkt hebben opengesteld. In korte tijd zag ons leven er ineens heel anders uit. Vliegtuigen werden massaal geparkeerd op verder uitgestorven luchthavens. Geboekte reizen zijn geannuleerd en geplande vakanties tot op de dag van vandaag onzeker. Zakelijke afspraken worden georganiseerd op afstand. Aan nieuwe verre reizen durven we nog even niet te denken. We plannen massaal vakanties in eigen land en hopen op een zomer met mooi weer.

 

Heel voorzichtig worden Europese vakantiebestemmingen weer toegankelijk. Voorlopig blijven onze reismogelijkheden echter nog beperkt, maar andere tijden breken vanzelf weer aan. Er komt een moment dat we weer (enigszins) onbezorgd vakanties boeken en op reis gaan. Natuurlijk ook buiten Europa. Zoals ‘vroeger’ zal het voorlopig niet meer worden. Welke veranderingen zijn te verwachten in ons vakantiegedrag tijdens en na deze pandemie?

 

Meer dan 10% van de werkgelegenheid wereldwijd is gerelateerd aan toerisme. Voor sommige landen is de toeristische sector zelfs goed voor meer dan 80% van het nationaal inkomen.

 

De eerste tekenen van verandering zijn inmiddels zichtbaar. Landen plannen een heropening en ook de politiek kijkt naar welke reizen we weer zouden mogen maken. Het kan ook niet anders: meer dan 10% van de werkgelegenheid wereldwijd is gerelateerd aan toerisme. Voor sommige landen is de toeristische sector zelfs goed voor meer dan 80% van het nationaal inkomen. Deze, vaak minder welvarende landen, worden hard getroffen en hebben nauwelijks reserves of een vangnet voor mensen die van de een op de andere dag zonder inkomen kwamen te zitten. Een humanitaire cisis lijkt onafwendbaar. Volgens de “World Food Program” kunnen de komende maanden maar liefst 300.000 mensen overlijden door hongersnood. Om dit getal in perspectief te plaatsen: tot nu toe zijn er wereldwijd 375.000 mensen overleden aan COVID-19. Best een pijnlijk bij-effect van deze gezondheidscrisis. En voor landen voldoende reden om te kijken hoe het toerisme op korte termijn toch weer op gang zou kunnen komen.

 

Voor het eerst in ons leven voelen wij hoe het is om beperkt te zijn in onze vrijheden.

 

Tegelijkertijd hebben mensen in de westerse landen een ‘luxe’ probleem. Voor het eerst in ons leven voelen wij hoe het is om beperkt te zijn in onze vrijheden. Hoewel we het ‘thuis zijn’ koesteren, hebben we meer dan ooit de behoefte er op uit te trekken. Niet direct voor een verre reis, maar wel even ons huis ontvluchten. Het ommetje door de buurt was voor even voldoende, maar inmiddels zijn we wel weer toe aan een verandering van omgeving. De maatschappij wordt langzaam weer opgestart, met de opening van de terrassen als hoogtepunt. Nu nog wel met veel onzekerheden, maar dat in de toekomst onze leefwereld weer groter zal worden is zeker.

 

De huidige pas op de plaats dwingt ons meer dan ooit om na te denken over het “hoe” van onze toekomstige reizen. Wat voor invloed heeft deze pandemie op het reisgedrag? Niet alleen met het oog op onze gezondheid; COVID-19 is immers iets waar we waarschijnlijk nog lang mee te maken zullen hebben. Maar ook omdat we met elkaar hebben ervaren dat het stilleggen van de maatschappij een positieve invloed heeft op de wereld waarin wij leven. Dieren krijgen meer ruimte, de smog in grote steden verdween en de lucht die we inademen is veel schoner. Hoe heeft het eigenlijk kunnen gebeuren dat we massaal zo gemakkelijk op een vliegtuig stapten? Dat bepaalde gebieden ten onder gingen aan te grote aantallen toeristen, zoals Barcelona, Venetië en ook ons eigen Amsterdam. En is dat eigenlijk wel nodig?

 

Reizen na corona zal anders zijn dan hiervoor en ons reisgedrag ook.

 

De coronacrisis laat zien dat wij als reizigers ook iets zullen moeten veranderen aan ons reisgedrag. Niet meer met z’n alle massaal dezelfde plekken moeten bezoeken. Deze ontwikkelingen waren al in gang gezet, maar zullen nu belangrijker worden. En deze algemene trends zullen ook zeker invloed hebben op ons reisgedrag. Reizen na corona zal anders zijn dan hiervoor en ons reisgedrag ook.

 

Het komt er feitelijk op neer dat we in de toekomst waarschijnlijk meer bewust zullen gaan reizen. Natuurlijk blijft de korte stedentrip bestaan en zullen de all inclusive resorts en populaire en druk bezochte plekken niet verdwijnen. Maar daarnaast zijn we ons meer bewust van de invloed van ons gedrag op de wereld. Tegelijkertijd zullen reisorganisaties zo moeten veranderen dat bepaalde dingen niet meer zo gemakkelijk/goedkoop voorhanden zijn. Het snackreizen (veel kortere reizen in een jaar) zal waarschijnlijk minder worden, slow travel met aandacht voor de plek waar je bent zal belangrijker worden.

 

Het is duidelijk dat wij, juist door te reizen, ook een positieve impact kunnen hebben op het behoud van onze planeet.

 

Hoewel reizen steeds vaker wordt gezien als ‘niet verantwoord’ worden we er nu mee geconfronteerd dat niet-reizen de wereld ook niet veel goeds brengt. In Afrika zien we de stroperij enorm toenemen nu de ‘normale’ inkomsten uit toerisme zijn verdwenen. Mensen die een inkomen verdienden als chauffeur, gids of werkzaam waren in hotels en restaurants hebben nu geen inkomen en dus geen geld om hun gezin eten te kunnen geven. Ook het onderhoud en de uitbreiding van natuurparken stagneert nu er geen entreegelden binnenkomen. Hierdoor komen bedreigde diersoorten in ‘gevaar’. In Rwanda bijvoorbeeld worden de hoge bedragen die je moet betalen om de gorilla’s te kunnen zien benut om de leefsituatie van deze dieren te verbeteren en zo te voorkomen dat ze uitsterven. Als de toeristen langdurig wegblijven en er geen inkomsten gegenereerd worden zullen projecten wellicht stopgezet moeten worden. Dit zal de leefomstandigheden van deze gorilla’s niet ten goede komen.

 

Deze voorbeelden maken duidelijk dat wij, juist door te reizen, ook een positieve impact kunnen hebben op het behoud van onze planeet. Niet als we overnachten bij een grote internationale keten, of ons all inclusive resort niet uitkomen, maar wel als we gaan eten in een lokaal restaurantje, gebruik maken van de diensten van een goede lokale gids en overnachten in een mooi kleinschalig boutique hotel dat door een familie wordt gerund die personeel goed betaalt.

 

Voor de langere termijn is iedereen het er eigenlijk wel over eens dat vakanties duurder zullen worden. Enerzijds heel praktisch: door alle extra hygiënemaatregelen en het feit dat hotels voorlopig slechts een deel van de capaciteit kunnen benutten zal iedere reiziger dit merken in zijn portemonnee. Er zijn echter meer redenen om aan te nemen dat de (te) goedkope reizen, waar we veelvuldig van hebben genoten de afgelopen jaren, niet zo snel meer terug zullen komen.

 

Vluchten naar Zuid-Europa of Marokko die goedkoper zijn dan een treinkaartje binnen Nederland zullen niet zo snel terugkomen.

Luchtvaartmaatschappijen kunnen veelal niet overleven zonder staatssteun en als tegenprestatie zal door overheden gevraagd worden te kijken naar duurzamere oplossingen voor de langere termijn. Dit heeft consequenties voor de prijs van je vlucht. Maar eigenlijk is het ook een zege. Voor vluchten dichtbij is de trein vaak een prima alternatief en is het echt nodig om een stedentripje van 5 dagen naar Kaapstad te boeken alleen omdat de vlucht zo goedkoop is? Kun je je bezoek aan deze (overigens fantastische) stad niet beter inpassen in een langere rondreis door Zuid-Afrika?

 

Als luchtvaartmaatschappijen worden gedwongen om meer te kijken naar duurzame oplossingen en alternatieven kunnen we niet langer voor extreem lage bedragen vliegen binnen Europa. Vluchten naar Zuid-Europa of Marokko die goedkoper zijn dan een treinkaartje binnen Nederland zullen niet zo snel terugkomen. Hoe fijn het ook is om zo goedkoop een stedentripje te kunnen maken, het is niet reëel.

 

Een ander voorbeeld. Hoe kun je met het vliegtuig naar bijvoorbeeld Kaapverdië vliegen (6 uur!) en hier een week all inclusive verblijven in een luxe resort waar je de hele dag door het plaatselijke personeel in de watten wordt gelegd voor €500 per persoon? In dit geval komt de (zeer beperkte) ‘winst’ op jouw reis alleen terecht bij grote internationale bedrijven en zullen de lokale medewerkers zwaar onderbetaald worden. Het kán gewoon niet. Door eerlijkere prijzen te vragen voor vakanties kunnen wellicht ook de lokale omstandigheden verbeterd worden. Laten we daar in ieder geval op hopen.

 

Al met al kunnen we concluderen dat de situatie waarin we ons nu bevinden hoop geeft voor de toekomst. We zijn ons meer dan ooit bewust van wat goed en minder goed is aan reizen.

Wat voor invloed heeft dit op ons reisgedrag? In deel twee van deze serie artikelen geef ik aan hoe onze toekomstige reizen er uit gaan zien en welke trends je kunt verwachten op ons reisgedrag de komende jaren.

 

 

CategoriesNiet gecategoriseerd

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *